Styl gotycki narodził się w XIII wieku we Francji i zyskał popularność w całej Europie. Czym charakteryzuje się styl gotycki? I gdzie możemy zobaczyć najsłynniejsze gotyckie budowle?

Co jest charakterystyczne w stylu gotyckim?

Trudno zrozumieć architekturę gotycką bez odniesienia do wcześniejszego stylu romańskiego. W przeciwieństwie do masywnych i ciężkich romańskich budowli gotyk kierował się wyraźnie ku górze. Gotycka architektura jest wyjątkowo wysoka, lekka i wyróżnia się doskonałą proporcją. Cechą charakterystyczną gotyckiego stylu są ostre łuki i sklepienia krzyżowe, które pozwalały na wznoszenie przestronnych katedr i kościołów. Który obiekt uznany jest za pierwszy gotycki? Za pierwszą gotycką budowlę uznaje się Bazylikę św. Dionizego w Saint-Denis we Francji, w której zastosowano rozwinięty system przyporowy oraz ostre łuki. Charakterystyczną budowlą gotycką jest także Katedra Notre Dame w Paryżu oraz katedra w Kolonii. W Polsce jednym z największych i najlepiej zachowanych zabytków gotyckich jest Katedra Wawelska w Krakowie, a także Katedra Świętej Marii Magdaleny w Gdańsku.

Jakie są budowle gotyckie?

Architektura gotycka wprowadziła sklepienie o ostrych łukach, które pozwalały budować wysokie i smukłe budynki, o wiele wyższe i jaśniejsze niż ich romańskie odpowiedniki. Ostre łuki, sklepienia krzyżowo-żebrowe, krużganki, rzeźby i kolorowe witraże to charakterystyczne cechy wielu budynków sakralnych z tego okresu. Elementy te były także wykorzystywane podczas budowy zamków, pałaców i budynków publicznych. Duże znaczenie dla rozwoju architektury gotyckiej miało zastosowanie tak zwanych przypór latających, czyli dodatkowych podpór umieszczanych na zewnątrz budowli. Umożliwiało to powstawanie coraz wyższych budynków i bardziej skomplikowanych konstrukcji. Późny gotyk dążył do coraz bardziej dekoracyjnych i bogatszych form. Jego znakiem rozpoznawczym stały się wypukłe rzeźby, maswerki, blendy, skomplikowane sieci sklepień i linie dachu.

Jakie są przykłady gotyckiej architektury miejskiej w Polsce?

W Polsce chętnie wykorzystywano charakterystyczne cechy tego wyjątkowego stylu. Powstało wiele gotyckich rezydencji oraz miejskich ratuszy z wysokimi wieżami i blankami. Jakie są przykłady gotyckiej architektury miejskiej w Polsce? 

• Wieża Ratuszowa w Krakowie,
• Ratusz w Sandomierzu,
• Ratusz we Wrocławiu,
• Ratusz Staromiejski w Toruniu,
• Ratusz w Chojnie,
• Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku.
• Dom Kopernika w Toruniu,
• Dom Długosza w Sandomierzu,
• Collegium Maius w Krakowie.

To tylko najważniejsze przykłady. Gotyk wywarł duży wpływ na architekturę na ziemiach polskich. Zostawił wiele ciekawych zabytków, które możemy podziwiać do dzisiaj. Na uwagę zasługuje z pewnością monumentalny zamek krzyżacki w Malborku, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.