Co jakiś czas w naszej szkole rysunku przygotowujemy zajęcia podejmujące temat kąpiącej się postaci. Rysunek postaci kąpiącej się i malarstwo mistrzów.

Zagadnienie to stanowi inspirację dla wielu współczesnych artystów, ale nie tylko… Przedstawienia kąpiących się możemy podziwiać również u starych mistrzów takich jak Rembrandt, Ingres, Courbet, Degas, Cezanne i Renoir.

Po lewej: Gustave Courbet, Kąpiące się, 1853, Realizm. Środek: Pierre-Auguste Renoir, Kąpiące się, 1918–1919, Impresjonizm. Po prawej: Edgar Degas, Le Tub, 1886, Impresjonizm.

Ciało ludzkie stanowi fascynującą materię do realizacji w malarstwie i rysunku. Praca z żywym modelem należy do jednych z trudniejszych zagadnień w sztuce. W przeciwieństwie do martwej natury i pejzażu, w którym zatarcie bądź wyeliminowanie jakiegoś elementu/obiektu nie zawsze pozostaje zauważalne – w rysunku postaci jakiekolwiek pominięcie pomiarów, niepoprawna anatomia i proporcje prowadzą często do zniekształcenia widzianej formy.

Nie znaczy to, że świadomy artysta nie powinien eksperymentować!  Za przykład może posłużyć Nam obraz znanego malarza Paula Cezanne pt. „Kąpiące się”, w którym można zauważyć, że ciała kobiet są nienaturalnie wydłużone, proporcje zaburzone, a formy ukazane w znacznym uproszczeniu. Jednak nie w detalach i realistycznym oddaniu ludzkich sylwetek skupiał swoją uwagę Cézanne (po lewej). 

Artysta podejmował temat kąpiących się wielokrotnie, dążąc do jak najlepszej kompozycji i oddania istoty zakomponowanego dzieła. Grupy kobiet doskonale dopełniają kompozycję zbudowaną na bazie trójkąta.

Ten sam temat można przedstawić na wiele sposobów. Chcąc trzymać się realizmu, należy skupić się na poprawnej anatomii, proporcjach i obserwowanym światłocieniu. Można pokazać postać za pomocą światła wydobywanego z ciemności, jak ma to miejsce w obrazie Rembrandta „Kąpiąca się dziewczyna” (po prawej) albo niemalże w fotograficznym zapisie tak jak Jean August Dominique Ingres w „Kąpiącej się” (poniżej).

Niezależnie od tego czy podejdziemy do tematu z wyjątkową precyzją, czy też skupimy się na charakterystycznych cechach przedstawionego modela, powinna nam przyświecać od początku do końca konkretna idea, którą będziemy mieli na uwadze na każdym etapie pracy.  Nadrzędnym celem może być oddanie interesującej formy ciała, skupienie się na nastroju i oświetleniu, a może jakimś szczególnym elemencie (np. twarz, dłonie czy stopy).

Rysunek postaci z modela nie jest tematem łatwym, dlatego realizujemy go w odpowiednim czasie roku szkolnego na kursach regularnych lub na kursach stricte związanych z rysunkiem i malarstwem postaci. W najbliższym czasie temat pojawi się na naszym Wakacyjnym Kursie Rysunku i Malarstwa Postaci. To będzie doskonała okazja do podjęcia prawdziwego, artystycznego wyzwania. Dołącz do nas!

Zobacz jak „kąpiącą się” namalowali nasi uczniowie…

Wiktoria Balawender
artysta plastyk, malarka | absolwentka Wydziału Malarstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu | nauczyciel RA